Lagu daerah adalah lagu atau musik yang berasal dari daerah tertentu dan menjadi populer dinyanyikan baik oleh rakyat daerah tersebut maupun rakyat lainnya. Biasanya lagu daerah tidak diketahui siapa pengarangnya alias noname. Lagu daerah Indonesia adalah lagu yang berasal dari daerah-daerah di Indonesia.
Lagu daerah mirip dengan lagu kebangsaan, namun statusnya hanya bersifat kedaerahan saja. Lagu daerah biasanya memiliki lirik sesuai dengan bahasa daerahnya masing-masing seperti tondok kadadingku dari Jawa Barat dan Rasa Sayange dari Maluku.
Lagu daerah atau musik daerah ini biasanya muncul dan dinyanyikan atau dimainkan saat tradisi-tradisi tertentu di masing-masing daerah, misal pada saat menina-bobok-kan anak, permainan anak-anak, hiburan rakyat, pesta rakyat, perjuangan rakyat, dan lain sebagainya.
Lagu daerah memiliki ciri tertentu. Berikut ini adalah beberapa ciri khas lagu daerah:
- Menceritakan keadaan lingkungan atau budaya masyarakat setempat yang sangat dipengaruhi oleh adat istiadat setempat.
- Sederhana sehingga untuk mempelajarinya tidak memerlukan pengetahuan musik yang cukup mendalam.
- Pengarangnya biasanya tidak diketahui (ada yang diketahui tapi jarang).
- Mengandung nilai-nilai kehidupan, unsur-unsur kebersamaan sosial, serta keserasian dengan lingkungan hidup sekitar.
- Sulit dinyanyikan oleh seseorang yang berasal dari daerah lain karena kurangnya penguasaan dialek/bahasa setempat sehingga penghayatannya kurang maksimal.
- Mengandung nilai-nilai kehidupan yang unik dan khas.
Daftar Lagu Daerah di Indonesia dan Daerah Asalnya
Nama lagu | Asal daerah |
---|---|
Bungong Jeumpa | Aceh |
Jambo - Jambo | Aceh |
Lembah Alas | Aceh |
Dewa Ayu | Bali |
Macepet Cepetan | Bali |
Mejangeran | Bali |
Meyong-Meyong | Bali |
Ngusak Asik | Bali |
Putri cening Ayu | Bali |
Tari Bali | Bali |
Ratu Anom | Bali |
Nyok Miak | Bangka Belitung |
Dayung Sampan | Banten |
Jereh Bu Guru | Banten |
Tong Sarakah | Banten |
Lalan Belek | Bengkulu |
Sungai Suci | Bengkulu |
Umang-umang | Bengkulu |
Dabu-Dabu | Gorontalo |
Binde Biluhuta | Gorontalo |
Moholunga | Gorontalo |
Tahuli Li Mama | Gorontalo |
Jali-Jali | Jakarta |
Keroncong Kemayoran | Jakarta |
Kicir-Kicir | Jakarta |
Lenggang Kangkong | Jakarta |
Ondel Ondel | Jakarta |
Ronggeng | Jakarta |
Sirih Kuning | Jakarta |
Surilang | Jakarta |
Batanghari | Jambi |
Dodoi Si Dodoi | Jambi |
Injit-Injit Semut | Jambi |
Pinang Muda | Jambi |
Selendang Mayang | Jambi |
Timang-Timang Anakku Sayang | Jambi |
Bajing Luncat | Jawa Barat |
Bubuy Bulan | Jawa Barat |
Cing Cangkeling | Jawa Barat |
Es Lilin | Jawa Barat |
Manuk Dadali | Jawa Barat |
Neng Geulis | Jawa Barat |
Nenun | Jawa Barat |
Panon Hideung | Jawa Barat |
Pepepling | Jawa Barat |
Peuyeum Bandung | Jawa Barat |
Pileuleuyan | Jawa Barat |
Sapu Nyere Pegat Simpai | Jawa Barat |
Tokecang | Jawa Barat |
Warung Pojok | Jawa Barat |
Badminton | Jawa Barat |
Bandung | Jawa Barat |
Cinta Nusa | Jawa Barat |
Colenak | Jawa Barat |
Lingkung Lembur | Jawa Barat |
Raden Dewi Sartika | Jawa Barat |
Reumbeuy Bandung | Jawa Barat |
Sabilulungan | Jawa Barat |
Bapak Pucung | Jawa Tengah |
Cublak-cublak Suweng | Jawa Tengah |
Rumah Kita | Jawa Tengah |
Gek Kepriye | Jawa Tengah |
Gundhul Pacul | Jawa Tengah |
Lir-Ilir | Jawa Tengah |
Jamuran | Jawa Tengah |
Jaranan | Jawa Tengah |
Padhang Wulan | Jawa Tengah |
Kembang Malathe | Jawa Timur |
Keraban Sape | Jawa Timur |
Rek Ayo Rek | Jawa Timur |
Rek Ayo Rek | Jawa Timur |
Gai Bintang | Jawa Timur Madura |
Tanduk Majeng | Jawa Timur Madura |
Cik Cik Periuk | Kalimantan Barat |
Aek Kapuas | Kalimantan Barat |
Masjid Jami' | Kalimantan Barat |
Alon-Alon | Kalimantan Barat |
Kapal Belon | Kalimantan Barat |
Ampar-Ampar Pisang | Kalimantan Selatan |
Paris Barantai | Kalimantan Selatan |
Saputangan Bapuncu Ampat | Kalimantan Selatan |
Anak Pipit | Kalimantan Selatan |
Kalayar | Kalimantan Tengah |
Naluya | Kalimantan Tengah |
Palu Lempong Popi | Kalimantan Tengah |
Tumpi Wayu | Kalimantan Tengah |
Manasai | Kalimantan Tengah |
Oh Indang Oh Apang | Kalimantan Tengah |
Bawi Kuwu | Kalimantan Tengah |
Nuluya | Kalimantan Tengah |
Kelayar | Kalimantan Tengah |
Indung-Indung | Kalimantan Timur |
Oh Adingkoh | Kalimantan Timur |
Bebilin | Kalimantan Utara |
Pinang Sendawar | Kalimantan Utara |
Tuyang | Kalimantan Utara |
Cangget Agung | Lampung |
Lipang Lipandang | Lampung |
Sang Bumi Ghuwai Jughai | Lampung |
Bumi Lampung | Lampung |
Sakai Sambayan | Lampung |
Seminung | Lampung |
Muloh Tungga | Lampung |
Penyandangan | Lampung |
Anak Tupai | Lampung |
Adi-adi Laun Lambar | Lampung |
Bunga - Bungana Masamba | Luwu, Sulawesi Selatan |
Tappalla' Palla' | Luwu, Sulawesi Selatan |
Ambon Manise | Maluku |
Ayo Mama | Maluku |
Buka Pintu | Maluku |
Burung Kakatua | Maluku |
Burung Tantina | Maluku |
Goro-Goro Ne | Maluku |
Gunung Salahatu | Maluku |
Hela Rotan | Maluku |
Huhatee | Maluku |
Kole-Kole | Maluku |
Lembe-lembe | Maluku |
Mande-mande | Maluku |
Naik-Naik Ke Puncak Gunung | Maluku |
Nona Manis Siapa Yang Punya | Maluku |
O Ulate | Maluku |
Ole Sioh | Maluku |
Rasa Sayange | Maluku |
Sarinande | Maluku |
Saule | Maluku |
Sayang Kene | Maluku |
Siwalima Arika | Maluku |
Sudah Berlayar | Maluku |
Tanase | Maluku |
Toki Tifa | Maluku |
Waktu Hujan Sore-sore | Maluku |
Helele U Ala De Teang | Nusa Tenggara Barat |
Moree | Nusa Tenggara Barat |
Orlen-orlen | Nusa Tenggara Barat |
Pai Mura Rame | Nusa Tenggara Barat |
Tebe Onana | Nusa Tenggara Barat |
Tutu Koda | Nusa Tenggara Barat |
Kadal Nongaq | Nusa Tenggara Barat |
Anak Kambing Saya | Nusa Tenggara Timur |
Bolelebo | Nusa Tenggara Timur |
Desaku | Nusa Tenggara Timur |
Lerang Wutun | Nusa Tenggara Timur |
O Nina Noi | Nusa Tenggara Timur |
Orere | Nusa Tenggara Timur |
Potong Bebek Angsa | Nusa Tenggara Timur |
Manalolo Banda | Nusa Tenggara Timur |
Putar-Putar Kopi | Nusa Tenggara Timur |
Yamko Rambe Yamko | Papua |
Apuse | Papua |
E Mambo Simbo | Papua |
Sajojo | Papua |
Yamko Rambe Yamko | Papua |
Lancang Kuning | Riau |
Ocu Maantau | Riau |
Rang Talu | Riau |
Soleram | Riau |
Zapin Laksmana Raja di Laut | Riau |
Zapin Pantai Solop | Riau |
Ambo Logo | Sulawesi Selatan |
Ammac Ciang | Sulawesi Selatan |
Anak Kukang | Sulawesi Selatan |
Batti'batti | Sulawesi Selatan |
Bulu Alau'na Tempe | Sulawesi Selatan |
Ganrang Pakarena | Sulawesi Selatan |
Mappadendang | Sulawesi Selatan |
Ma Rencong | Sulawesi Selatan |
Marencong-rencong | Sulawesi Selatan |
Pakarena | Sulawesi Selatan |
Sulawesi Pa'rasanganta | Sulawesi Selatan |
Tondok Kadadiangku | Sulawesi Tengah |
Tope Gugu | Sulawesi Tengah |
Peia Tawa-Tawa | Sulawesi Tenggara |
Tana Wolio | Sulawesi Tenggara |
Esa Mokan | Sulawesi Utara |
Gadis Taruna | Sulawesi Utara |
O Ina Ni Keke | Sulawesi Utara |
Si Patokaan | Sulawesi Utara |
Tahanusangkara | Sulawesi Utara |
Tan Mahurang | Sulawesi Utara |
Anak Daro | Sumatra Barat |
Ayam Den Lapeh | Sumatra Barat |
Badindin | Sumatra Barat |
Bareh Solok | Sumatra Barat |
Dayung Palinggam | Sumatra Barat |
Gelang Sipaku Gelang | Sumatra Barat |
Ka Parak Tingga | Sumatra Barat |
Kambanglah Bungo | Sumatra Barat |
Kampuang Nan Jauh Di Mato | Sumatra Barat |
Kaparak Tingga | Sumatra Barat |
Kutang Barendo | Sumatra Barat |
Lah Laruik Sanjo | Sumatra Barat |
Mak Inang | Sumatra Barat |
Malam Baiko | Sumatra Barat |
Paku Gelang | Sumatra Barat |
Malam Bainai | Sumatra Barat |
Saringgik Duo Kupang | Sumatra Barat |
Tak Tong-Tong | Sumatra Barat |
Tari Payung | Sumatra Barat |
Cuk Mak Ilang | Sumatra Selatan |
Dek Sangke | Sumatra Selatan |
Kabile-Bile | Sumatra Selatan |
Tari Tanggai | Sumatra Selatan |
Ya Saman | Sumatra Selatan |
Butet | Sumatra Utara |
Cikala Le Pongpong | Sumatra Utara |
Dago Inang Sarge | Sumatra Utara |
Ketabo | Sumatra Utara |
Leleng Ma Hupaima | Sumatra Utara |
Lisoi | Sumatra Utara |
Madekdek Magambiri | Sumatra Utara |
Mariam Tomong | Sumatra Utara |
Nasonang Dohita Nadua | Sumatra Utara |
O'pio | Sumatra Utara |
Piso Surit | Sumatra Utara |
Rambadia | Sumatra Utara |
Say Selamat Masinegar | Sumatra Utara |
Sengko-sengko | Sumatra Utara |
Sigulempong | Sumatra Utara |
Sik Sik Sibatumanikam | Sumatra Utara |
Sinanggar Tulo | Sumatra Utara |
Sing Sing So | Sumatra Utara |
Sitara Tillo | Sumatra Utara |
Sory Ya Katulla | Sumatra Utara |
Tarutung Na Uli | Sumatra Utara (Tapanuli Utara) |
Tano Niha | Sumatra Utara Nias |
Pitik Tukung | Yogyakarta |
Sinom | Yogyakarta |
Suwe Ora Jamu | Yogyakarta |
Te Kate Dipanah | Yogyakarta |
Referensi:
- Kontributor Wikipedia. “Daftar lagu daerah Indonesia.” Wikipedia, Ensiklopedia Bebas. Wikipedia, Ensiklopedia Bebas, 30 Jul. 2019. Web. 30 Jul. 2019.
- Kontributor Wikipedia. “Lagu daerah.” Wikipedia, Ensiklopedia Bebas. Wikipedia, Ensiklopedia Bebas, 21 Ags. 2018. Web. 21 Ags. 2018.